Wanneer is aanvullende toestemming nodig in de zorg

De toestemming die bedoeld wordt onder de AVG is iets anders dan de toestemming die bedoeld wordt onder de WGBO.

Wanneer heb je aanvullende toestemming nodig

Je verwerkt persoonsgegevens omdat je een geneeskundige behandelingsovereenkomst met de patiënt sluit (en die valt onder de WGBO).

De komst van de AVG verandert hier niets aan. De behandelovereenkomst is in dat geval de grondslag van je gegevensverwerking(en) en daarvoor heb je geen aparte toestemming nodig.

Dit geldt ook voor het uitwisselen van persoonsgegevens met andere zorgverleners die rechtstreeks bij de behandeling zijn betrokken, zoals medisch specialisten. Zolang dit gebeurt in het kader van de behandeling, is de behandelingsovereenkomst de grondslag van de verwerking van medische persoonsgegevens.

De behandelovereenkomst hoeft onder de WGBO niet schriftelijk te zijn (mag wel). Wel is de behandelaar op grond van de WBGO verplicht een dossier bij te houden.

Uitzondering: verwerking voor andere doelen dan de behandeling

Wil je persoonsgegevens van je patiënten verwerken voor andere doelen dan voor de behandeling, dan moet je per verwerking de grondslag bepalen. Naast een overeenkomst (1), kan het hierbij gaan om een verwerking die je bij wet moet verrichten (2) óf een verwerking die nodig is om de vitale belangen van de betrokkene te beschermen (3) óf een verwerking die noodzakelijk is voor de vervulling van een taak van algemeen belang (4) óf een verwerking die noodzakelijk is voor de behartiging van uw gerechtvaardigde belangen als verwerkingsverantwoordelijke of die van een derde (5). Als geen van deze mogelijke vijf grondslagen van toepassing is, dan blijft maar één andere grondslag over. En dat is toestemming. Deze is dus niet nodig voor verwerkingen in het kader van de behandeling, maar bijvoorbeeld wel als je persoonsgegevens van een patiënt voor een nieuwsbrief wil gebruiken. In dit geval moet je ook aan kunnen tonen dat deze toestemming gegeven is. Zie voor meer informatie de FAQ over de eisen aan Toestemming.

Verschil toestemming AVG versus WGBO

Naast toestemming als grondslag voor gegevensverwerking onder de AVG, spreekt de WGBO ook van toestemming. Deze toestemming moet je los zien van de AVG-toestemming. In de WGBO gaat het puur om toestemming voor een behandelplan of voor het delen van informatie uit het medisch dossier met derden (doorbreking medisch beroepsgeheim). Dit wordt ook wel ‘informed consent’ genoemd.